Mabel was van tevoren erg sceptisch geweest over het programma waar haar huisarts haar voor had aangemeld. Eigenlijk was ze overal sceptisch over, ze had immers al zoveel geprobeerd, en ze had nog steeds veel pijn. Ook was ze mopperig en negatief over bijna iedereen in haar omgeving, alsof haar misère hun schuld was. Haar echtgenoot kon ook helemaal niets meer goed doen. Hij zat er wat hulpeloos naast en deed me denken aan een lieve Golden Retriever.
Dit is wat langdurige chronisch pijn met mensen doet, de pijn maakt ze negatief en soms worden ze zelfs enorme mopperpotten. Niet omdat ze dat van nature zijn, vaak waren het ooit enthousiaste en gedreven mensen, maar chronische pijn kan ze vrij onuitstaanbaar maken, geagiteerd depressief.
Mabel herkent het goed. Vroeger was ze vaker vrolijk en mensen mochten haar graag. Ze beseft ook dat ze mensen nu afstoot, maar de negativiteit komt vanzelf, er is altijd pijn en niemand heeft een oplossing, om gek van te worden. En nou is ze ook nog verwezen naar onze ‘pijn-carrousel’, een vijf weken durend intensief therapieprogramma met als slogan ‘Trainen door je pijn heen en we heten de pijn van harte welkom…’ Mabel vond het maar belachelijk: “als je pijn welkom heet, ben je echt gek”. In een eerdere therapie had ze juist geleerd dat pijn een grens betekent.
En toch deed ze mee aan ‘het strafkamp’, zo noemt een van mijn collega’s deze therapie. Ik vond haar zo ontzettend dapper. De reden waarom ze het toch ging proberen was de uitleg van mijn collega geweest over ‘het pijnbrein’. Ze had geleerd over een ‘pijn-lus’ in het brein: het brein ervaart dan gewone prikkels uit het lijf (bijvoorbeeld bewegen) als ‘pijn’ en geeft dan een alarmsignaal af: stop met bewegen! Het brein moet dus eigenlijk leren om die lichamelijke sensaties niet meer als gevaar te ervaren. Tegenwoordig weten we dat het brein kan veranderen en dat het plastisch is, mits je het op een goede manier traint. Die pijn-lus kan worden doorbroken en daar zijn meerdere technieken voor. Ook was ze benieuwd naar de mindfulness in de hyperbare zuurstoftank, dat leek haar wel lekker.
Mijn collega’s starten met allerlei metingen en ook tijdens de behandeling meten ze elke dag. Ze vinden het van groot belang om zicht te houden op de klachten. Daarna volgen de intensieve weken met een vast multidisciplinair team van professionals. De onderdelen van de therapie zijn allen evidence-based, maar de specifieke volgorde en combinaties van onderdelen zijn relatief nieuw. Ook wordt er gekeken naar stress, slaap en voeding.
Twee maanden na de therapie zie ik haar opnieuw, ze straalt. Ze heeft veel minder pijn en haar conditie is fors verbeterd. Ook haar bewegelijkheid is toegenomen, ze doet het even voor in de kamer en ze lijkt wel een wokkel. Maar het leukste is nog hoe haar Golden Retriever kwispelt: “ik heb mijn vrouw weer terug”.
