Kort lontje

Werner heeft iets stoms gedaan. Vlak na het opheffen van de coronamaatregelen werd hij dronken in de kroeg en daar werd hij geconfronteerd met een nieuwe vriendin van zijn ex. Toen hij ze zag ‘vozen’ aan de bar spoot de adrenaline door zijn lijf en haalde hij uit met zijn bierglas, recht in het gezicht van haar nieuwe liefde. De man zat onder het bloed en zal er waarschijnlijk flinke littekens aan overhouden.

In het dagelijks leven is Berner administratief medewerker bij een gemeente. Hij kent zijn collega’s Pamper omdat hij werd aangenomen in de periode dat iedereen thuis werkte. Dat was lastig, maar het lukte redelijk. Zijn vriendin werkte ook thuis en samen maakten ze er wat van. Een paar maanden geleden maakte ze het echter uit en besloot ze weer om bij haar ouders te gaan wonen.

Voor hem kwam de breuk onverwachts en met haar vertrek voelde hij zich eenzamer dan ooit. Ook het voetballen lag toen nog stil, hij miste zijn maten, hij miste zijn vrienden en de gezelligheid om zich heen. Hij had het gevoel ‘nergens bij te horen’. Die avond ontdekte hij dat ze een nieuwe liefde had. Hij vertelt dat hij niet weet wat hem bezielde, dit gedrag is totaal niet passend bij de man die hij normaal gesproken is.

Het verhaal van Werner staat niet op zichzelf, we zien momenteel erg veel korte lontjes en toenemende agressie. Hoe kan dat?

Empathie is een vaardigheid die maakt dat we ons kunnen inleven in de ander, we beleven de ander als het ware het deel van onszelf. Hoe meer een mens zich verbonden voelt en hoe meer positieve emoties er zijn, hoe meer empathisch gedrag, zelfs voor mensen op afstand. Je hebt wat voor elkaar over en wilt niet dat de ander pijn heeft.

Het omgekeerde is ook het geval. Als er weinig positieve emoties zijn en weinig verbondenheid, dan vernauwt je empathie dramatisch. Alsof het je niet uitmaakt hoe de ander –  buiten dat eigenkringetje – zich voelt. Diegene is geen deel van jou en vormt zelfs een bedreiging. En op een bedreiging reageren we vrij primair. Gecombineerd met alcohol biedt dan een gevaarlijk recept voor domme agressie.

Werner werd flink aangepakt door de politie en kreeg ook een heftige brief van zijn ex. Hij voelt zich een enorme loser en uit schaamte durft hij zich niet meer buiten te vertonen. Hem wacht nog een taakstraf, terecht.

In de therapie is het mijn rol hem te bewegen tot gedrag waarin hij betekenis gaat toevoegen: weer werken, weer naar de voetbalclub, corveetaken uitvoeren en een excuus maken aan de man die hij verwond heeft.

Het is belangrijk om weer actief bij te dragen aan iets goeds. Dat is de enige manier waardoor Werner zichzelf weer in de spiegel kan aankijken en een zinvol en betrokken bestaan kan opbouwen. En bovendien traint hij op deze manier zijn empathie.

Geschreven door

Irma van Steijn