Mienskip
Leeuwarden 2018 heeft zo’n prachtig thema ‘Mienskip’ dat je er haast wel over moet fantaseren. En geïnspireerd door prachtige Ted-lezingen (in Drachten) van Eric de Groot en Sjoerd Bootsma en een erg mooie verhandeling van David van Reybroek in De Correspondent, ga ik even lekker los.
Eric de Groot speelde tijdens zijn Ted-talk moeiteloos met het publiek in de zaal en toonde aan dat we soms ineens uiterst huiverig en bang zijn om onze mening te geven en dan weer ineens moeiteloos vertellen wat we vinden van een onderwerp. Eigenlijk is de boodschap eenvoudig, als je alleen voor een groot publiek komt te staan, dan wil je graag stralen en ben je bang om af te gaan. Dat maakt het ook zo lastig om mensen aan het praten te krijgen tijdens zgn. heidagen, waarbij het management tegenover de medewerkers gaan zitten en hopen dat medewerkers uit zichzelf een zinnige bijdrage gaan leveren. We houden ons dan liever stil en mopperen stiekem achteraf of tijdens de pauze (of liever nog, lekker verborgen mopperen en klagen op internet onder een pseudoniem, zodat niemand je kan herkennen). Wil je mensen actief mee laten doen dan moet je spelen met opstellingen. Ik stel me voor dat de discussie tussen management en medewerkers behoorlijk versoepeld als je ze in een soort van opstelling neerzet, waarbij je in kleine groepjes om een tafel zit. En als je mensen hun mening laat opschrijven voor de directeur iets vertelt en de machtigsten eerst anderen moeten interviewen voordat zijzelf hun mening mogen vertellen, ook dan creëer je op een slimme manier medezeggenschap. Verschillende opstellingen leiden dus tot verschillende uitkomsten, dat mag duidelijk zijn.
Goed even verder, Sjoerd Bootsma introduceerde een prachtig idee en dat is het idee van het ‘sociale laboratorium’, zoals ik het maar even noem. Je probeert leuke en innovatieve ideeën uit in een beperkte groep mensen die tijdelijk bij elkaar zijn en tijdens het festival ‘Welcome tot the Village’ doen ze dat dan ook. Van hapjes (koe Janneke) tot zwermverlichting en van het opwekken van energie voor je telefoon tot kartonnen tenten, het festival is een prachtige sociaal laboratorium. En Leeuwarden 2018 is natuurlijk ook zo’n soort van festival-achtig iets, maar dan een festival van een jaar, werkelijk een prachtig sociaal laboratorium zou je zeggen.
Oké, we weten dus dat we mensen moeiteloos mondig kunnen maken en dat we binnenkort een jaar lang een laboratorium tot onze beschikking hebben. En we hebben een spannend thema, namelijk Mienskip. Voor psychologen is Mienskip heet. Wij mensen blijken namelijk een soort van virussen te zijn, we steken elkaar continu aan met onze emoties. Ben ik een grote zeurpiet, dan is de kans dat mijn buurman dat wordt 45 % groter en ook de buurman daarnaast heeft nog steeds 25 % meer kans om ook lekker mee te gaan zeuren en de buurman daarnaast nog eens 10 %. We steken elkaar aan en doen dat de hele dag!
Nou, wat dan nog? Hoor ik je denken. Nou, stel nou dat we werk gaan maken van dat aansteken van elkaar, maar nu niet toevallig, maar een beetje expres. Ja, dan moeten we dus weten wat mensen gezond en vitaal maakt in hun hoofd. Want als we dat zouden weten, dan kunnen we elkaar besmetten met die gezondheid. Dat is nog eens een leuk soort Mienskip, een hele gemeenschap die elkaar een jaar lang besmet met psychische gezondheid, een soort van pandemie van vitaliteit! Oké oké, niet te hard van stapel lopen nou, want weten we eigenlijk wel welke emoties goed voor je brein zijn? Nou, daar kunnen we het lang over hebben, maar kortgezegd, ja dat weten we. Eenvoudig maar waar, mensen die zich betekenisvol voelen, gaan beter functioneren. Dus het speelveld dat we moeten aanboren is wat de Amerikaanse onderzoeker Martin Seligman ‘meaningful life’ noemde, het speelveld van betekenisvolle emoties.
En hoe wij denken mensen betekenisvol te maken? En leuker nog hoe we Leeuwarden denken te kunnen besmetten met betekenisvol gedrag? Daarover een andere keer meer!
