Stimuleren van (hersen)ontwikkeling

Mijn zoon van bijna 3 jaar krijgt een nieuw bed. Het is het bed waar zijn grote broer van 5 jaar nu in slaapt, in de vorm van Thomas de trein (degenen met kleine kinderen weten ongetwijfeld waar ik het over heb). Zijn broer krijgt nu een ‘echt’ bed, een halfhoogslaper. Affijn, daardoor dacht ik zoals vele ouders ‘wat ontwikkelen ze zich toch snel’. Van een hulpeloos baby’tje naar een juichende peuter omdat hij in Thomas mag slapen in ‘a blink of an eye’.

Toen ik van mijn collega Bernard het artikel van Grete Wolden toegestuurd kreeg met de titel “Babies exposed to stimulation get brain boost”, was ik dan ook meteen benieuwd wat daar in zou staan. Dat de hersenen van kleine kinderen zich razendsnel ontwikkelen was mij al bekend en ook dat de niet gebruikte verbindingen op een gegeven moment afsterven. Wat kon hier de toevoeging nog aan zijn?

Nou, eigenlijk dat we niet zo bang hoeven te zijn om kinderen te stimuleren om nieuwe dingen te leren, ook al doen ze dat nog niet uit zichzelf. De veelal heersende opvatting is dat kinderen zich in hun eigen tempo moeten ontwikkelen, als ze zelf aangeven dat ze aan een nieuwe ontwikkeling toe zijn. Deze opvatting heeft zijn basis in begin 1900, toen men ervan overtuigd was dat onze genen bepalen wie we zijn, en dat ontwikkeling plaatsvindt onafhankelijk van de stimulatie van kinderen. Wat onder andere professor Van der Meer in dit artikel zegt, is dat vroege interventies en leermogelijkheden voor kinderen van 0 tot 3 jaar juist erg goed zijn voor de ontwikkeling van verbindingen in je hersenen en dus van de ontwikkeling van je kennis en vaardigheden. Wat dan wel van belang is dat dit gebeurt in de vorm van spel. Spelen is belangrijk en met een afwisselende omgeving kunnen ook de allerkleinsten heel goed gestimuleerd worden om zich snel(ler) te ontwikkelen.

Dit is overigens wat anders dan kinderen op zodanige manier pushen, dat ze er last van krijgen en het hun ontwikkeling juist tegenhoudt. Stimuleer kinderen, leg verschillende materialen neer waar ze nét niet bij kunnen, spreek als tweetalige ouders gerust allebei je eigen moedertaal tegen je kind, probeer eens of je kind vroeger zindelijk wil worden en laat het kind zelf experimenteren. Mama’s of papa’s manier is mooi én het kind heeft zijn eigen manier. En dat mag het dan wel weer in zijn of haar eigen tempo uitvinden.

Voor nu kan ik alleen maar genieten van de ontwikkeling van mijn kinderen en is de wijze zin van mijn oudste zoon ‘leren is proberen’ wellicht een mooie samenvatting van bovenstaande.

Hoe ik die snelle ontwikkelingen dan bij moet houden is weer een andere vraag en wellicht kan ik daar dan weer wat van leren ;-)….

Geschreven door

Karen Rosier Brattinga